6 objawów demencji, które można łatwo przeoczyć

Rozpoznanie wczesnych oznak demencji może być trudne, zwłaszcza gdy wydają się one zwykłym roztargnieniem lub wahaniami nastroju. Wychwycenie tych subtelnych sygnałów ostrzegawczych na wczesnym etapie może mieć jednak znaczący wpływ na kontrolowanie choroby i poszukiwanie odpowiedniego wsparcia.

TREŚĆ MA CHARAKTER WYŁĄCZNIE INFORMACYJNY I NIE ZASTĘPUJE PORADY LEKARSKIEJ. W SPRAWIE STANU ZDROWIA I SCHORZEŃ NALEŻY ZASIĘGNĄĆ PORADY LEKARZA.

1. Niewłaściwe zachowanie

Osoby z demencją mogą zacząć przejawiać zachowania, które wydają się niepasujące do ich charakteru, ignorując normy społeczne, które wcześniej respektowały. Jest to znane jako odhamowanie — objaw występujący, gdy zmiany w mózgu zaburzają kontrolę impulsów. W efekcie chory może wypowiadać się w sposób niegrzeczny lub nietaktowny, zachowywać niestosownie w towarzystwie lub podejmować impulsywne działania, takie jak dotykanie nieznajomych czy głośne mówienie w cichych miejscach.

Takie zachowania mogą być trudne dla bliskich, ale wynikają z postępującego upośledzenia neurologicznego związanego z demencją, a nie z celowego działania.

2. Halucynacje

Halucynacje w demencji polegają na widzeniu, słyszeniu lub odczuwaniu rzeczy, których w rzeczywistości nie ma. Często są spowodowane uszkodzeniem mózgu wpływającym na percepcję i są szczególnie powszechne w chorobach takich jak otępienie z ciałami Lewy’ego czy otępienie w chorobie Parkinsona.

Osoby z chorobą Alzheimera również mogą doświadczać halucynacji. Te zaburzenia zmysłowe mogą być niepokojące i wywoływać strach lub dezorientację, wymagając od opiekunów zapewnienia wsparcia emocjonalnego oraz dostosowania reakcji do stanu chorego.

3. Problemy z mówieniem lub znajdowaniem słów

Trudności językowe to charakterystyczny objaw niektórych typów demencji, szczególnie pierwotnej afazji postępującej — jednej z odmian otępienia czołowo-skroniowego. W miarę degradacji płatów czołowych i skroniowych chory może mieć problemy z przypomnieniem sobie słów, budowaniem spójnych zdań lub wyrażaniem myśli.

Z czasem komunikacja staje się coraz trudniejsza, prowadząc do frustracji i wycofania z rozmów. Choć nie wszystkie przypadki pierwotnej afazji postępującej przechodzą w pełną demencję, u wielu pacjentów z czasem rozwijają się szersze zaburzenia poznawcze.

4. Trudności w wykonywaniu znanych codziennych zadań

Rutynowe czynności, które kiedyś wydawały się łatwe, mogą stać się przytłaczające dla osoby z demencją. Proste zadania, takie jak ubieranie się, gotowanie czy kąpiel, mogą powodować dezorientację, gdy mózg traci zdolność do sekwencjonowania kroków lub przypominania sobie niezbędnych działań. Chory może zapomnieć prawidłowej kolejności zakładania ubrań, mieć trudności z przygotowaniem prostego posiłku lub zaniedbywać higienę z powodu luk w pamięci.

Te trudności często prowadzą do zwiększonej zależności od opiekunów, uwydatniając postępujący charakter choroby.

5. Problemy z umiejętnościami wzrokowo-przestrzennymi

Demencja wpływa nie tylko na pamięć — upośledza również zdolności wzrokowo-przestrzenne, utrudniając codzienne poruszanie się i rozpoznawanie. Osoby chore mogą błędnie oceniać odległości, mieć trudności z postrzeganiem głębi lub z rozpoznawaniem znanych twarzy i przedmiotów. Te problemy zwiększają ryzyko błądzenia, utrudniają czytanie, a nawet sprawiają, że prowadzenie samochodu staje się niebezpieczne.

W miarę postępu zaburzeń wzrokowo-przestrzennych chory może tracić pewność siebie w znanym otoczeniu, co dodatkowo potęguje dezorientację.

6. Objawy specyficzne dla choroby Alzheimera

Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną demencji, która wpływa na pamięć, umiejętność planowania i organizacji.

Dbanie o zdrowie jamy ustnej jest kluczowe nie tylko dla pięknego uśmiechu, ale także dla zdrowia mózgu, szczególnie w kontekście tej choroby. Badania wykazały, że w mózgach pacjentów z chorobą Alzheimera znaleziono bakterię związaną z chorobą dziąseł. Wytwarza ona szkodliwe substancje, które mogą uszkadzać komórki mózgowe, prowadząc do gromadzenia się białek wywołujących utratę pamięci i pogorszenie funkcji poznawczych — dwóch głównych objawów Alzheimera.

Nieodpowiednia higiena jamy ustnej może pogarszać te symptomy, ponieważ bakterie obecne w ustach mogą przedostawać się do mózgu. Dlatego tak ważne jest dbanie o zęby i dziąsła, aby potencjalnie zmniejszyć ryzyko neurodegeneracji.

Rak jelita grubego może rozwijać się z subtelnymi objawami. Wiele osób je bagatelizuje, uznając je za drobne problemy trawienne, co prowadzi do opóźnionej diagnozy i leczenia. Wczesne wykrycie jest kluczowe dla lepszych rokowań, ale sygnały ostrzegawcze łatwo przeoczyć. Oto 5 kluczowych objawów, na które należy zwrócić uwagę, zanim będzie za późno.