6 zaskakujących symptomów demencji, które początkowo możesz uznać za normalne

Rozpoznanie wczesnych objawów demencji bywa trudne — często wyglądają jak zwykłe zapominalstwo czy wahania nastroju. Jednak dostrzeżenie tych subtelnych sygnałów może mieć ogromne znaczenie dla leczenia i uzyskania właściwego wsparcia.

ARTYKUŁ MA CHARAKTER WYŁĄCZNIE INFORMACYJNY I NIE STANOWI SUBSTYTUTU PORADY MEDYCZNEJ. W SPRAWACH DOTYCZĄCYCH ZDROWIA I STANU MEDYCZNEGO SKONSULTUJ SIĘ ZE SWOIM LEKARZEM.

1. Objawy charakterystyczne dla choroby Alzheimera

Alzheimer to najczęstsza przyczyna demencji, która wpływa na pamięć, planowanie i zdolności organizacyjne.

Dbanie o zdrowie jamy ustnej jest ważne nie tylko dla pięknego uśmiechu, ale i dla zdrowia mózgu — zwłaszcza w kontekście choroby Alzheimera. Badania wykazały, że w mózgach pacjentów z Alzheimerem znaleziono bakterię związaną z chorobami dziąseł. Wytwarza ona szkodliwe substancje, które mogą uszkadzać komórki mózgowe i prowadzić do odkładania się białek powodujących utratę pamięci i pogorszenie funkcji poznawczych — dwóch głównych objawów Alzheimera.

Zła higiena jamy ustnej może przyczyniać się do tych objawów, ponieważ bakterie z jamy ustnej mogą przedostawać się do mózgu. Dlatego warto dbać o zęby i dziąsła, by potencjalnie zmniejszyć ryzyko neurodegeneracji.

2. Niewłaściwe zachowanie

Osoby z demencją mogą zacząć zachowywać się w sposób odbiegający od tego, co było dla nich wcześniej typowe, ignorując zasady społeczne, które kiedyś szanowały. Nazywa się to odhamowaniem — objawem wynikającym ze zmian w mózgu, które wpływają na kontrolę impulsów. W efekcie chory może mówić rzeczy niegrzeczne lub nietaktowne, niewłaściwie zachowywać się w towarzystwie albo działać impulsywnie — np. dotykać obcych ludzi czy mówić głośno w cichych miejscach.

Takie zachowania bywają trudne dla bliskich, ale wynikają z postępujących zmian neurologicznych, a nie ze złej woli chorego.

3. Halucynacje

Halucynacje w demencji to widzenie, słyszenie lub odczuwanie rzeczy, które nie istnieją. Są wynikiem uszkodzeń mózgu wpływających na percepcję, szczególnie często występują przy otępieniu z ciałami Lewy’ego i otępieniu w chorobie Parkinsona.

Mogą pojawiać się także u osób z chorobą Alzheimera. Tego typu zaburzenia zmysłowe bywają niepokojące, wywołując strach lub dezorientację, dlatego opiekunowie powinni reagować ze spokojem i dostosowywać swoje działania do emocjonalnego stanu chorego.

4. Problemy z mówieniem lub znajdowaniem słów

Trudności językowe to charakterystyczny objaw niektórych typów demencji, szczególnie pierwotnej postępującej afazji — wariantu otępienia czołowo‑skroniowego. Wraz z postępującym zanikiem płatów czołowych i skroniowych osoby chore mogą mieć trudności z przypominaniem sobie słów, budowaniem zdań czy wyrażaniem myśli.

Z czasem komunikacja staje się coraz trudniejsza, co często prowadzi do frustracji i wycofania się z rozmów. Choć nie każda postać pierwotnej postępującej afazji kończy się pełnoobjawową demencją, u wielu osób rozwijają się z czasem szersze zaburzenia poznawcze.

5. Trudności w wykonywaniu znanych, codziennych czynności

Codzienne czynności, które kiedyś były oczywiste, mogą stać się przytłaczające dla osoby z demencją. Proste zadania, takie jak ubieranie się, gotowanie czy kąpiel, mogą sprawiać trudność, gdy mózg traci zdolność do planowania kolejnych kroków lub zapamiętywania potrzebnych działań. Chory może zapomnieć, w jakiej kolejności zakłada się ubranie, mieć problem z przygotowaniem prostego posiłku albo zaniedbywać higienę z powodu luk w pamięci.

Takie trudności prowadzą często do coraz większej zależności od opiekunów, co podkreśla postępujący charakter choroby.

6. Problemy z umiejętnościami wzrokowo-przestrzennymi

Demencja wpływa nie tylko na pamięć — upośledza także zdolności wzrokowo-przestrzenne, co utrudnia codzienne poruszanie się i rozpoznawanie otoczenia. Osoby mogą błędnie oceniać odległości, mieć trudności z oceną głębokości lub rozpoznawaniem znanych twarzy i przedmiotów. Problemy te zwiększają ryzyko błąkania się, utrudniają czytanie, a nawet mogą sprawić, że prowadzenie samochodu staje się niebezpieczne.

W miarę postępującego spadku zdolności wzrokowo-przestrzennych, osoba może stracić pewność co do swojego otoczenia, co dodatkowo prowadzi do dezorientacji i zagubienia.

Rak jelita grubego może rozwijać się z subtelnymi objawami, które wielu ludzi uznaje za drobne problemy trawienne, co prowadzi do opóźnionej diagnozy i leczenia. Wczesne wykrycie jest kluczowe dla lepszych wyników, ale objawy łatwo przeoczyć. Oto 5 kluczowych symptomów, na które warto zwrócić uwagę, zanim będzie za późno.