Filmowe kostiumy, które odzwierciedlają historię tak wiernie, że próżno szukać w nich wad

W dziejach kinematografii powstało mnóstwo filmów poświęconych konkretnym epokom historycznym. Takie produkcje są szczególnym wyzwaniem dla twórców, ponieważ oczekuje się od nich wierności historycznej, w tym również kostiumograficznej. Jeśli stroje bohaterów będą miały jakieś drobne błędy, wymagający widzowie najpewniej je wychwycą, a po obejrzeniu filmu zostawią negatywne opinie.

Ekipa Jasnej Strony przyjrzała się kilku produkcjom, w których kostiumy były nie tylko spektakularne, ale także w pełni zgodne z historią. Sprawdziliśmy również, na czym bazowali projektanci, tworząc te niezwykłe stroje.

Emma (2020)

Alexandra Byrne, nagrodzona Oscarem projektantka kostiumów, dokładnie przestudiowała archiwa, historyczne wzory i tkaniny z epoki georgiańskiej, ponieważ chciała zrozumieć, jakie kolory, materiały i elementy garderoby były popularne w XIX wieku.

Wiele osób błędnie zakłada, że w tamtych czasach ludzie nosili ponure i pozbawione wyrazu ubrania, podczas gdy bogaci miłośnicy mody robili wówczas wszystko, by poprzez odzież zademonstrować swój dobry smak i status społeczny. Preferowali chociażby bogato zdobione tkaniny i jaskrawe kolory. Dlatego Byrne postanowiła obalić stereotypy i w swoich kostiumach pokazała nasyconą paletę cukierkowych barw — od delikatnych różów po jaskrawe ochry.

Byrne czerpała również inspirację z eksponatów muzealnych. Przykładowo, bladoróżowy kaftanik noszony przez Emmę był częścią stylizacji, którą uwielbiały elegantki z epoki regencji. Pod koniec XVIII wieku tę krótką marynarkę nosili tylko mężczyźni, ale później szybko trafiła ona również na kobiece ramiona. Tzw. „spencery” pomogły dziewczętom urozmaicić białe sukienki, które zdążyły już im się znudzić, ponieważ były niezwykle popularne w pierwszych dekadach XIX wieku.

W kilku scenach Emmę i inne postacie kobiece można było zobaczyć w popularnych wówczas cienkich gorsecikach z licznymi falbankami przy szyi. W ciągu dnia dziewczęta zakładały je na sukienki, aby zakryć nagą szyję i strefę dekoltu.

Ta zwiewna suknia jest kolejnym dowodem na to, jak szczegółowe były kostiumy. W trakcie jednego z przyjęć Emma błyszczy w wiernej kopii jasnej, jedwabnej sukni z początku XIX wieku. Zespół projektantów dołożył wszelkich starań, by odtworzyć misterny ornament zdobiący dolną i górną część stroju.

Małe kobietki (2019)

Małe kobietki otrzymały w 2020 roku Oscara w kategorii najlepsze kostiumy. Projektantka Jacqueline Durran dopuściła się co prawda paru historycznych nieścisłości, lecz w filmie znalazło się również kilka scen z kostiumami, które wyglądały jak wyjęte żywcem z tej epoki.

Przykładowo, w pierwszej chwili może się wydawać, że jaskrawozielony szalik Meg wygląda niestosownie, ponieważ dziewczyna nie mogłaby przecież pozwolić sobie na tak drogie ubranie w nasyconych kolorach. Ale prawda jest taka, że w latach pięćdziesiątych XIX wieku zaczęto produkować syntetyczne barwniki na skalę przemysłową. Dzięki temu kolory takie jak błękit, jaskrawy fiolet i zieleń, którą ma na sobie Meg, stały się dostępne także dla mniej zamożnych ludzi.

Titanic (1997)

Deborah Lynn Scott zaprojektowała kostiumy do filmu Titanic i otrzymała za swoją znakomitą pracę Oscara. Reżyser poprosił ją o odzwierciedlenie epoki z najdrobniejszymi szczegółami, ponieważ cała fabuła była przecież oparta na słynnym wydarzeniu historycznym. Kostiumolożka uważnie przestudiowała epokę i przeczytała wiele książek o ówczesnej etykiecie, aby zrozumieć, w jakich strojach przedstawiciele elit społecznych pojawiali się publicznie.

Kiedy po raz pierwszy widzimy Rose na ekranie, bohaterka ma na sobie pasiasty strój poobiedni, który jest niemal doskonałą kopią ubrań z francuskich magazynów mody z 1912 roku. Tego typu kreacja stanowiła idealny wybór dla kobiety na popołudniową podróż.

Scott poświęciła również wiele uwagi bieliźnie bohaterek. Jak powszechnie wiadomo, w 1912 roku kobiety nie nosiły biustonoszy, ale oczekiwano od nich, żeby w miejscach publicznych miały wyraźnie zarysowaną sylwetkę. Dlatego też postać grana przez Kate Winslet musiała zawsze mieć na sobie gorset.

Księżna (2008)

W 2009 roku Michael O’Connor został zasłużenie nagrodzony Oscarem za swoją pracę. Brytyjski kostiumolog stworzył 30 kreacji dla Keiry Knightley, która wcieliła się w postać Georgiany Cavendish, księżnej Devonshire. Co ciekawe, ta historyczna postać była w pewnym momencie najmodniejszą osobą w kręgach angielskiej arystokracji.

Akcja filmu dotyczy dość rozległego okresu, od 1714 roku do połowy XIX wieku, a przedstawione na ekranie kostiumy wizualnie odzwierciedlają ówczesną ewolucję mody. Przykładowo, suknia ślubna, którą nosi księżna, została zainspirowana luksusowymi francuskimi strojami z końca lat siedemdziesiątych XVIII wieku. Wyraźnie widać, że nawet falbany na spódnicy są niemal identyczne! Warto zwrócić uwagę również na to, że suknie mają bardzo podobny panier (szkielet z fiszbinów, który był noszony pod spódnicami, aby nadać kształt sylwetce i utrzymać ciężar ubrań).

Georgiana była pierwszą kobietą, która wykorzystała strusie pióro jako modny dodatek. Księżna zapozowała do portretu w kapeluszu z szerokim rondem i piórami — od tego momentu takie nakrycie głowy stało się popularne w całej Anglii. Oczywiście projektant kostiumów odzwierciedlił ten fakt w garderobie Keiry Knightley.

Mulan (2020)

W tej filmowej adaptacji słynnej animacji Disneya kostiumy niezaprzeczalnie grają główną rolę. Projektantka Bina Daigeler wyruszyła w 3-tygodniową podróż po Chinach, gdzie zgłębiała historię kraju i inspirowała się strojami z czasów dynastii Tang (VII-X wiek). W tamtych czasach kobiety nosiły suknie z wydłużonymi rękawami i wysoką talią. Ponadto garderoba tego okresu wyróżniała się jaskrawością barw: urzędnicy ubierali się w purpurowe, niebieskie i czerwone mundury, a niektóre suknie miały nawet 5 kolorów.

Najbardziej zapadającym w pamięć strojem wydaje się ten, który ma na sobie Mulan, gdy odwiedza swatkę. Daigeler odtworzyła ikoniczny wygląd w filmie dzięki hanfu, tradycyjnej chińskiej sukni. Jest ona ozdobiona ręcznie wykonanym haftem przedstawiającym motyle, magnolie i smoki. Jej stworzenie zajęło prawie 4 tygodnie.

Czy lubicie oglądać filmy i seriale historyczne? W których z nich można zobaczyć najbardziej autentyczne kostiumy?