4 rodzaje toksycznych naczyń kuchennych, których lepiej unikać i 4 bezpieczne alternatywy

Dziś większość ludzi doskonale zdaje sobie sprawę z tego, jak ważne jest zdrowe odżywianie. Nie wszyscy jednak wiedzą, że niemal równie istotne są naczynia, w których przyrządza się posiłki. A jeśli korzystacie z garnków wykonanych z toksycznych materiałów, to nawet najzdrowsza dieta może wywołać pewne problemy ze zdrowiem.

1. Garnki i patelnie z powłoką teflonową

Teflon jest prawdopodobnie największym złoczyńcą w naszym zestawieniu. Wiele osób inwestuje w naczynia z tą nieprzywierającą powłoką, ponieważ są one wygodne w użyciu i wszędzie dostępne. Okazuje się jednak, że stwarzają największe zagrożenie dla zdrowia.

Teflon zawdzięcza swoje nieprzywierające właściwości powłoce z PTFE, czyli politetrafluoroetylenem. Jest to syntetyczny polimer, który po podgrzaniu do temperatury 300°C zaczyna wydzielać toksyczne substancje. Te trujące opary prowadzą do wystąpienia przejściowych objawów chorobowych zwanych gorączką polimerową, a nieoficjalnie — grypą teflonową. Jest to niebezpieczne nie tylko dla ludzi, ale stanowi również śmiertelne zagrożenie dla domowych ptaków, takich jak choćby papugi.

W teflonowych naczyniach znajduje się jeszcze jeden składnik chemiczny, tak zwany PFOA (kwas perfluorooktanowy), który wykazuje działanie rakotwórcze i może być odpowiedzialny między innymi za nowotwory piersi, prostaty i jajników. Choć w teflonowych wyrobach znajdują się śladowe ilości tej substancji i nie stanowi ona zagrożenia dla człowieka, warto zaznaczyć, że jest ona obecna również w innych przedmiotach codziennego użytku. Dlatego lepiej ograniczać z nią kontakt.

Pozostałe nieprzywierające kuchenne naczynia, w których nie zastosowano powyższych substancji (na przykład granitowe), są bezpieczne tylko do momentu, gdy ich powłoka pozostaje nienaruszona. A jest ona cienka i łatwo odpryskuje. Gdy dojdzie do wyszczerbienia takiego naczynia, należy natychmiast przestać go używać.

Bezpieczna alternatywa: naczynia z prawdziwego żeliwa. To bezpieczne produkty, które posłużą wam wiele lat. Bardzo dobrze i równomiernie się nagrzewają i można je przepalić, by nic do nich nie przywierało. Nie uwalniają żadnych toksycznych substancji do jedzenia, a przy okazji to świetny naturalny sposób, by podnieść nieco poziom żelaza w organizmie. Jeśli nie macie niedoborów tego pierwiastka, możecie zainwestować w emaliowane żeliwne naczynia, które są równie bezpieczne i wygodne w użytkowaniu.

2. Garnki aluminiowe i folia aluminiowa

Nie ma co się dziwić, że aluminium jest tak szeroko wykorzystywane — nie dość, że to najbardziej powszechny metal, to jeszcze jest wytrzymały, lekki, uniwersalny i nadaje się do recyklingu. Niesie on jednak ze sobą pewne zagrożenia.

Aluminium to metal neurotoksyczny. Podwyższony jego poziom wiąże się z chorobami centralnego układu nerwowego, w tym chorobą Alzheimera oraz stwardnieniem zanikowym bocznym. Choć aluminiowe naczynia są zazwyczaj powlekane, ich powłoka jest podatna na odpryskiwanie, a to może powodować uwalnianie cząstek toksycznego metalu do jedzenia.

Bezpieczna alternatywa: szklane naczynia. To kolejna bezpieczna opcja, którą warto wziąć pod uwagę. Naczynia wykonane ze szkła nie wydzielają toksycznych substancji po podgrzaniu, są wytrzymałe, przyjazne dla środowiska i nie pochłaniają starych zapachów i smaków. Ich jedyną wadą jest to, że jedzenie do nich przywiera, ale to mała cena, jaką się płaci za bezpieczeństwo.

3. Miedziane naczynia kuchenne

Pewnie wielokrotnie widzieliście w sklepie te piękne miedziane naczynia. Z pewnością wiecie również, że miedź to doskonały przewodnik, który pozwala na szybkie i równomierne nagrzewanie. Ale czy macie świadomość, że ten pierwiastek stosowany w wyrobach kuchennych może być niebezpieczny?

Podobnie jak inne metale ciężkie miedź jest bardzo ważna dla zdrowia człowieka — ale tylko w śladowych ilościach. Nadmiar tej substancji w organizmie może doprowadzić do zatrucia metalami ciężkimi. Miedziane garnki, które nie mają żadnej powłoki, mogą wydzielać miedź podczas przyrządzania kwaśnych produktów. Natomiast w tych powlekanych stosuje się nikiel, który jest kolejnym toksycznym pierwiastkiem.

Bezpieczna alternatywa: naczynia ze stali nierdzewnej. To świetny wybór — naczynia ze stali są stosunkowo lekkie i odporne na zarysowania. Można je przepalić, żeby nic do nich nie przywierało. A poza tym posłużą wiele lat. Tylko upewnijcie się, że kupujecie wyroby ze stali klasy spożywczej — nie zawierają one niklu i chromu.

4. Garnki i patelnie z powłoką ceramiczną

Naczynia pokryte ceramiczną powłoką bardzo ładnie się prezentują i na początku są bezpieczne w użytkowaniu. W końcu ceramika nadaje się do celów kulinarnych. Okazuje się jednak, że zazwyczaj skrywa ona pewne szkodliwe materiały.

Miękka ceramiczna powłoka nie jest zbyt wytrzymała i zaczyna odpryskiwać już po kilku miesiącach codziennego użytkowania. Wówczas zdarza się, że zawarte w niej ołów i kadm przenikają do jedzenia, a następnie do organizmu. Ołowica to jedna z najniebezpieczniejszych form zatrucia metalami. Powoduje bóle brzucha, głowy, bezpłodność i inne zdrowotne dolegliwości (a w ciężkich przypadkach nawet śpiączkę i śmierć). Nawet jeśli ceramiczna powłoka nie zawiera ołowiu, to wyszczerbione naczynie wciąż stanowi zagrożenie — pod warstwą ceramiki zwykle znajduje się neurotoksyczne aluminium.

Bezpieczna alternatywa: naczynia ceramiczne. To jedna z najlepszych i najbezpieczniejszych opcji, ponieważ wyroby te produkuje się w 100% z naturalnych materiałów, które nie są toksyczne i nie odpryskują. Jedzenie do nich nie przywiera i można je myć w zmywarce. Jedynym minusem takich naczyń jest to, że są drogie, ale przynajmniej macie pewność, że posłużą wam wiele lat.