5 oznak możliwego wypalenia emocjonalnego
W życiu często zdarzają się sytuacje, których nie kontrolujemy. Wymagają one dużej siły emocjonalnej, którą czasami udaje nam się z siebie wydobyć. Wiele z nich sprawia jednak, że czujemy się pokonani, a stres związany z koniecznością ciągłego bycia silnym może w końcu dać się we znaki. Badanie nad wyczerpaniem emocjonalnym u pielęgniarek, które są bardzo często narażone na obciążające sytuacje, wykazało interesujące dane na temat tego rodzaju wyczerpania. Dbanie o swoje zdrowie psychiczne ma ogromne znaczenie i zawsze powinno być naszym priorytetem.
Dlatego też ekipa Jasnej Strony postanowiła napisać artykuł o wyczerpaniu emocjonalnym — syndromie, który często pozostaje niezauważony, a jest tak samo ważny jak każdy inny problem medyczny. Na końcu artykułu znajdziecie również kilka zaleceń, które pomogą radzić sobie z tym bardzo szczególnym rodzajem stresu lub w porę mu zapobiegać.
Wyczerpanie emocjonalne, przebodźcowanie
Kiedy ktoś jest wyczerpany emocjonalnie, często czuje się przytłoczony lub przeciążony. Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, przepracowanie (określane jako syndrom wypalenia zawodowego) nie jest jedynym powodem, dla którego tak się dzieje. Wyczerpanie emocjonalne zdarza się również w wielu innych sytuacjach. Czasami pojawia się w bardziej osobistym kontekście, takim jak związek czy rodzicielstwo, albo u osób, których praca polega na opiece nad innymi, na przykład u pielęgniarek. W rzeczywistości wiąże się to z przejęciem większej odpowiedzialności, niż jesteśmy w stanie udźwignąć — chodzi tu bardziej o przeciążenie emocjami. Objawia się zmęczeniem fizycznym i poczuciem braku kontroli nad życiem.
Wynik badania
W tym badaniu dr Jordi Fernández-Castro z Uniwersytetu w Barcelonie i jego zespół przeanalizowali, jak grupa 96 pielęgniarek z izby przyjęć i oddziału intensywnej terapii postrzegała wymagania, poziom kontroli, wysiłek i nagrody związane ze swoją pracą. Mierzyli również, jak zmieniła się ich percepcja w zależności od zadania, o które zostały poproszone. Celem było sprawdzenie, czy czynniki te były powiązane z wyczerpaniem emocjonalnym.
Korzystając ze specjalnie zaprojektowanej do tego celu aplikacji, pielęgniarki musiały odpowiedzieć na 4 pytania związane z wymaganiami, kontrolą, wysiłkiem i nagrodą podczas wykonywania zadań. Wyniki pokazały, że zmęczenie zmniejszało się wraz z nagrodą, ale wzrastało wraz z poziomem emocjonalnego wyczerpania, gdy wymagania były większe.
Innymi słowy: to, jak ważne jest zadanie i co z niego czerpiemy, ma istotny wpływ na zmęczenie w miejscu pracy. Dużą rolę odgrywają również czynniki osobiste, takie jak brak snu.
Możliwe przyczyny wyczerpania emocjonalnego
Pomimo tego, że pielęgniarki biorące udział w badaniu wykazywały chroniczny stres ze względu na charakter ich pracy, wyczerpanie emocjonalne może dotknąć każdego. Dana osoba może być stopniowo przytłaczana negatywnymi emocjami, myślami lub uczuciami, do momentu aż stanie się niezdolna do radzenia sobie ze stresem. Uczucie zmęczenia może nasilać się w ciągu dnia, szczególnie w okresach, kiedy praca jest najbardziej wymagająca. Wizja nagrody tylko częściowo rekompensuje odczuwany stres. Ta nagroda może mieć charakter osobisty (poczucie dobrze wykonanej pracy) lub finansowy. Oczywiście innym przykładem nagrody jest po prostu chwila prawdziwego odpoczynku.
Pielęgniarki stanowią doskonały przykład tego, jakie skutki niesie ze sobą ciągłe wymaganie odpowiedzialności w pracy. Wyczerpanie emocjonalne może też być rezultatem innych okoliczności, takich jak:
- duża życiowa zmiana, choćby rozwód czy śmierć bliskiej osoby
- brak stabilności finansowej
- praca pod presją lub odczuwanie presji społecznej w domu czy w szkole
- choroba przewlekła
- bardzo wymagające środowisko pracy
Kilka objawów, które mogą świadczyć o wyczerpaniu emocjonalnym.
Wyczerpanie emocjonalne może nadejść „po cichu”, ale daje o sobie znać na wiele sposobów — na przykład, gdy odczuwasz większe niż zwykle zmęczenie fizyczne albo cierpisz na bóle głowy, depresję lub problemy z zasypianiem. Niektóre objawy mogą jednak nie mieć nic wspólnego z wyczerpaniem, więc zawsze zaleca się zasięgnięcie profesjonalnej pomocy, jeśli wystąpi którykolwiek z nich.
Możesz też mieć problemy z koncentracją i wizualizowaniem sobie rzeczy.
Jeśli nagle zaczynasz mieć trudności z koncentracją, może to oznaczać wyczerpanie emocjonalne. Niektórzy mają nawet problemy z organizowaniem lub planowaniem sobie rzeczy w głowie.
Czy kiedykolwiek się tak czuliście? W jaki sposób łagodzicie stres? Chętnie poczytamy o waszych metodach i doświadczeniach — czekamy na komentarze!