8 porad dla rodziców, dzięki którym ich dzieci nie staną się narcyzami
Rozpoznawanie narcyzów w społeczeństwie jest względnie łatwe, ponieważ takie osoby zachowują się w specyficzny sposób. Co by się jednak stało, gdybyśmy zaczęli widzieć cechy narcystyczne u własnych dzieci? Czy to głównie rodzice odpowiadają za nowe pokolenia potencjalnych narcyzów? To badanie pokazuje, że źródeł tego zaburzenia należy szukać w sposobie wychowania.
Ekipa Jasnej Strony postanowiła zgłębić ten temat i zaoferować rodzicom 8 porad psychologicznych, które pomogą uniknąć późniejszych problemów.
Jak rozpoznać w dziecku potencjalnego narcyza
Po pierwsze, nie możemy mylić narcyzmu ze zdrowym poczuciem własnej wartości. Podstawowa różnica polega na tym, że emocjonalnie zrównoważona osoba nie zawsze musi być w centrum uwagi, bez względu na potrzeby i prawa innych ludzi. Dlatego jako rodzice musimy pomóc naszym dzieciom zbudować prawidłowe poczucie własnej wartości.
Zachowania narcystyczne objawiające się u naszych 3-letnich dzieci nie są jeszcze powodem do zmartwień. W tym wieku maluchy wciąż rozwijają swoją osobowość i uczą się świata. Problem zaczyna się w momencie, gdy zachowania te narastają z czasem. Dlatego mogą się okazać przydatne poniższe wskazówki.
Wskazówka 1: Ucz dziecko empatii od najmłodszych lat.
Narcyzów nie obchodzą uczucia czy myśli innych — uważają, że świat kręci się wokół nich i liczą się tylko ich pragnienia oraz emocje. Dlatego tak ważne jest, żeby nasze dzieci rozumiały i nauczyły się empatii. Umiejętność postawienia się w sytuacji kogoś innego i odczuwanie współczucia są kluczowe w rozwijaniu życia emocjonalnego oraz społecznego. Pamiętajcie: jesteście pierwszym i podstawowym wzorem do naśladowania. Musicie dawać dziecku dobry przykład właściwym postępowaniem.
Wskazówka 2: Znajdź coś, co będzie dla dziecka pasją i rozrywką.
Często lekceważy się rolę hobby w kształtowaniu charakteru dziecka. Pomagając mu znaleźć aktywność sportową czy też artystyczną, dajemy dziecku szansę nie tylko na czerpanie radości z własnych zainteresowań, ale również na poznanie rówieśników, z którymi będzie mogło tę radość i pasję dzielić.
Wskazówka 3: Pomóż dziecku rozwinąć poczucie odpowiedzialności.
Narcyzi zwykle nie biorą odpowiedzialności za własne czyny i ich konsekwencje, szczególnie te negatywne. Dlatego uczenie dzieci wyciągania wniosków z własnych błędów czy niewłaściwego zachowania, tłumaczenie, co i dlaczego zrobiły nie tak, pomoże im wziąć odpowiedzialność za swoje błędy i tym samym załagodzić narcystyczne cechy.
Wskazówka 4: Dawaj dziecku zadania wymagające skupienia i wysiłku.
Narcyz często czuje się lepszy od innych. I nawet jeśli to prawda, nie wystarczy mu udowodnienie swojej przewagi. Szuka uznania i poklasku. Aby uniknąć tego zachowania u dzieci, warto co jakiś czas dawać im nieco trudniejsze zadania do wykonania. Dzięki temu zrozumieją, że mają pewne ograniczenia i że nie zawsze będą miały gotową odpowiedź na każde pytanie.
Wskazówka 5: Umiejętnie dobieraj pochwały.
To normalne, że dzieci nieustannie szukają uznania i uwagi u swych rodziców. Jednak różnica między ciągłym powtarzaniem im, że są najpiękniejsze czy najmądrzejsze w klasie, a mówieniem, że zrobiły coś dobrze lub warte są każdego wysiłku i uwagi innych, jest ogromna. Pochwały świetnie sprawdzają się jako narzędzie pomagające rozwinąć pewność siebie u dziecka. Musimy jednak stosować je oszczędnie. Nadmiar pochwał może przynieść skutek odwrotny do zamierzonego.
Wskazówka 6: Stawiaj granice.
Narcyz zawsze zrobi wszystko po swojemu i dostanie to, czego chce. Dlatego rodzice muszą wiedzieć, jak ustalać pewne granice, nie ograniczając tym samym wolności i opinii potomka. Na przykład, ustalenie czasu na posiłki, przerwy czy zabawę da dziecku poczucie stabilności i bezpieczeństwa. Ograniczenia stworzone przez rodziców pomogą dziecku dojrzeć oraz zrozumieć, że nie zawsze można robić, co się chce. To z kolei nauczy je cierpliwości.
Wskazówka 7: Nie porównuj.
Narcyzi muszą czuć się lepsi od innych. Dlatego tak ważne jest, żeby nauczyć dzieci, że ich wartość nie jest uzależniona od ich sukcesów czy porażek otaczających je ludzi, a od wysiłku, jaki włożą w wykonanie zadania. Nie wolno wspierać tego typu zachowań poprzez porównywanie dzieci do kolegów czy krewnych.
Wskazówka 8: Upewniaj dziecko, że jest kochane.
Aby nie przykładać cegiełki do rozwijania narcystycznych skłonności u naszych dzieci, zamiast wmawiać im, że są wyjątkowe, mówcie i pokazujcie, że są kochane bezwarunkowo. W ten sposób będą mogli poczuć się ważne. Co za tym idzie, stworzycie solidny grunt pod zdrowe poczucie własnej wartości, nie tworząc złudzenia bycia lepszym od innych.
Wychowywanie dzieci na dobrych ludzi jest wystarczająco trudne samo w sobie. Jak myślicie: gdzie w tym wszystkim kończy się odpowiedzialność rodziców? Znacie kogoś, kto ma narcystyczne skłonności?