Naukowcy tłumaczą, jak telewizja kształtuje zdrowe nawyki żywieniowe u dzieci

Przekonanie dzieci do sięgnięcia po zdrową przekąskę zamiast po śmieciowe jedzenie to chyba jedno z najtrudniejszych zadań każdego rodzica. A jeszcze większe wyzwanie wiąże się ze wzbudzeniem w nich przyjemności ze zdrowego odżywiania.

Ekipa Jasnej Strony natrafiła na badanie, które proponuje wykorzystanie telewizji do tego, by dzieci polubiły pełnowartościową żywność.

Choć brzmi to niewiarygodnie, telewizja okazuje się sprzymierzeńcem, który pomoże wam przekonać dzieci do zdrowych posiłków

Zastanawiacie się pewnie, w jaki sposób telewizja może pomóc wam nakłonić dziecko do zdrowszego sposobu odżywiania. Odpowiedź jest naprawdę prosta: wystarczy, że dzieci będą oglądać programy kulinarne, w których pokazywane są potrawy ze zdrowych składników, jak np. MasterChef Junior. Pewna analiza wykazała, że podobne audycje mogą mieć pozytywny wpływ na zachowania i postawy dzieci.

Jak to możliwe? Autorzy twierdzą, że programy te propagują zdrowe postrzeganie jedzenia, ponieważ zgodnie z teorią bazującą na reaktywności na bodźce uznaje się, że ludzie potrafią wykształcić wyuczone reakcje, otrzymując konkretne sygnały. Obrazy jedzenia w programach modelują to, jakie potrawy dzieci chcą spożywać, a także wyzwalają apetyt na pokazane produkty, przekładając się na określone zachowania.

Na tej podstawie stwierdzono, że telewizja wpływa na zdrowe nawyki żywieniowe naszych pociech

W ramach badania poproszono 125 dzieci w wieku 10-12 lat o obejrzenie dziesięciominutowego fragmentu holenderskiego programu telewizyjnego dla dzieci. Część z nich oglądała odcinek przedstawiający zdrową żywność, natomiast innym włączono nagranie prezentujące niezdrowe przekąski. W pierwszym filmie pokazano pomidory, cebulę, brukselkę oraz inne owoce i warzywa, a w drugim — hamburgery, frytki z majonezem i croissanty.

Aby upewnić się, że postrzeganie żywności przez dzieci było zbieżne z założeniami autorów, zostały one poproszone o ocenę produktów pokazanych w filmach w skali od 0 do 10, gdzie zero odnosiło się do bardzo niezdrowego jedzenia w opinii dzieci, a dziesięć — bardzo zdrowego. Na koniec zaproponowano dzieciakom przekąskę. Do wyboru były m.in. plasterki jabłka, kawałki ogórka, frytki i precelki.

41% dzieci sięgnęło po coś zdrowego

W grupie dzieciaków, które obejrzały film ze zdrową żywnością, ponad 41% wybrała odżywczą przekąskę, natomiast w drugiej grupie takiego wyboru dokonało tylko 20% badanych. Juniorzy, którzy obejrzeli odcinek ze zdrowymi przekąskami, byli 2,7 raza bardziej skłonni sięgnąć po pełnowartościowe jedzenie po zobaczeniu go w telewizji.

— Wyniki tego badania pokazują, że programy kulinarne mogą być obiecującym narzędziem promowania pozytywnych zmian w zakresie preferencji, postaw i zachowań związanych z jedzeniem u dzieci — podsumował główny autor tej analizy dr Frans Folkvord z Uniwersytetu w Tilburgu.

Inne sposoby promowania właściwego odżywiania u dzieci

Rozwijanie zdrowych nawyków żywieniowych u najmłodszych nie jest wcale skomplikowane, jako że dobre przyzwyczajenia są łatwiejsze do opanowania w dzieciństwie. Sęk w tym, by nakłonić dziecko do polubienia i wykształcenia u siebie danego nawyku. Posłużyć mogą temu następujące rozwiązania:

• Bycie wzorem do naśladowania: Frans Folkvord twierdzi, że dzieci przejmują zachowania rodziców, więc dawanie przykładu zawsze będzie najbardziej świadomym i pomocnym sposobem oddziaływania na pociechy. Ale to nie wszystko: po analizie wyników badania eksperci proponują promowanie zdrowego żywienia w szkołach poprzez stworzenie programów, które zaszczepią odpowiednie nawyki. — Zapewnienie edukacji żywieniowej wśród uczniów ma istotny, korzystny wpływ na wiedzę, postawy, umiejętności i zachowania dzieci. Pozytywne modelowanie przez rówieśników i nauczycieli może zachęcić młodzież do próbowania nowych potraw, które wcześniej ich nie interesowały — uważa Folkvord.
• Brak presji: Bywa, że dzieci niemal teatralnie odgrywają awersję względem niektórych pokarmów, nawet ich nie próbując. Konieczna jest wielokrotna ekspozycja, ale z co najmniej tygodniową przerwą. Jedno z badań wykazało, że zachęcanie dziecka do codziennego smakowania nowych i różnorodnych potraw pomoże mu pozbyć się strachu przed poznawaniem nieznanych smaków i konsystencji.

• Zaangażowanie dzieci: Inne badanie tego samego autora ujawniło, że gdy młodzi ludzie biorą aktywny udział w przygotowywaniu zdrowych posiłków, zwiększa się szansa na to, że będą spożywać produkty bogate w składniki odżywcze i zrezygnują z żywności o wysokiej zawartości cukrów i tłuszczów — w porównaniu z dziećmi, które nie uczestniczą w gotowaniu.
• Zachęcanie: Dr Maya Adam, dyrektor programów pomocowych z zakresu edukacji zdrowotnej w Stanford University Health Education Center, twierdzi, że trzeba rozmawiać z dziećmi o jedzeniu, niczego im nie zakazywać, a jedynie zachęcać. Zamiast mówić „Nie powinieneś jeść słodyczy”, lepiej zapytać: „Zauważyłeś, jak smakują pomidory z dodatkiem bazylii i oliwy z oliwek?”.

A wasze dzieci zdrowo się odżywiają? Jakie metody stosujecie, aby je do tego przekonać? Napiszcie w komentarzach!