6 nietypowych objawów, które mogą świadczyć o problemach z wątrobą

Twoja wątroba odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania organizmu — od detoksykacji szkodliwych substancji po wspomaganie trawienia i metabolizmu. Jednak gdy nie działa prawidłowo, skutki mogą być dalekosiężne.

Niestety problemy z wątrobą często pozostają niezauważone, dopóki nie staną się poważne. Rozpoznanie sygnałów ostrzegawczych jest kluczowe dla ochrony zdrowia. Oto 6 zaskakujących objawów, które mogą świadczyć o tym, że twoja wątroba działa nieprawidłowo — dzięki ich rozpoznaniu będziesz mógł podjąć odpowiednie kroki i skonsultować się z lekarzem.

TREŚĆ JEST DOSTARCZANA WYŁĄCZNIE W CELACH INFORMACYJNYCH I NIE MA NA CELU ZASTĄPIENIA PORADY MEDYCZNEJ. W KWESTII STANU ZDROWIA I SCHORZEŃ NALEŻY ZASIĘGNĄĆ PORADY LEKARZA.

1. Zaczerwienienie dłoni

Zaczerwienienie dłoni, znane również jako rumień dłoniowy (palmar erythema), to jeden z sygnałów ostrzegawczych, na które warto zwrócić szczególną uwagę. Rumień dłoniowy, nazywany także „dłońmi wątrobowymi” oznacza stan, w którym wewnętrzne strony dłoni stają się czerwone. W niektórych przypadkach zaczerwienienie może obejmować również grzbiety dłoni, opuszki palców, łożyska paznokci, a czasem nawet podeszwy stóp.

Mniej więcej 23% osób z marskością wątroby doświadcza tego objawu. Dochodzi do niego w wyniku zmian hormonalnych wpływających na przepływ krwi, co powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych w obrębie dłoni.

Rumień dłoniowy może również występować w innych sytuacjach, takich jak ciąża, choroby reumatyczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów), cukrzyca, a także w przypadku niektórych chorób wątroby, np. przy chorobie Wilsona czy dziedzicznej hemochromatozie.

2. Nietypowa pigmentacja paznokci

Paznokcie Terry’ego to stan, w którym paznokcie u rąk lub nóg stają się prawie całkowicie białe, zyskując wygląd „matowego szkła”, bez widocznego półksiężycowatego obszaru u nasady.

Zmiana ta wynika z ograniczonego przepływu krwi i zwiększenia ilości tkanki łącznej w łożysku paznokcia. Charakterystyczną cechą paznokci Terry’ego jest to, że biały kolor blednie po naciśnięciu paznokcia, co pomaga odróżnić ten stan od innych schorzeń. Paznokcie Terry’ego często występują w przypadku niewydolności wątroby, marskości, cukrzycy, nadczynności tarczycy lub niedożywienia.

Około 80% pacjentów z ciężką chorobą wątroby ma paznokcie Terry’ego, ale występują one także u osób z niewydolnością nerek, niewydolnością serca i mają brązowy łuk w pobliżu końców paznokci. Paznokcie Terry’ego mogą czasem być objawem starzenia się, jednak jeśli zauważysz u siebie taką zmianę, warto skonsultować się z lekarzem w celu uzyskania odpowiedniej diagnozy i ewentualnego leczenia.

3. Pajączki na skórze

Naczyniak pająkowaty, znany również jako znamię pająkowate, to rodzaj zmiany skórnej, w której drobne naczynia krwionośne tuż pod skórą tworzą wzór przypominający pajęczynę. Zazwyczaj ma czerwony środek, od którego promieniście rozchodzą się cienkie, czerwonawe linie.

Zmiany te są dość powszechne i nieszkodliwe — występują u około 10–15% zdrowych dorosłych i dzieci. Jednak jeśli zauważysz więcej niż trzy takie zmiany, może to być sygnał czegoś poważniejszego, na przykład choroby wątroby lub wirusowego zapalenia wątroby typu C (wirus HCV).

Badania pokazują, że obecność znamion pająkowatych może pomóc w ocenie stopnia uszkodzenia wątroby u osób z przewlekłymi chorobami tego organu. Tego typu zmiany skórne mogą być powiązane z poziomem zwłóknienia wątroby — stanu, w którym wątroba z czasem ulega bliznowaceniu. Dlatego zauważenie naczyniaków pająkowatych może dostarczyć cennych wskazówek dotyczących postępu choroby wątroby.

4. Żółtaczka oczu

Żółtaczka, znana również jako hiperbilirubinemia, występuje wtedy, gdy skóra, białka oczu (twardówki) oraz błony śluzowe przybierają żółty kolor. Dzieje się tak, gdy wątroba nie jest w stanie przetworzyć bilirubiny — żółtej substancji powstającej podczas rozpadu czerwonych krwinek. Może to być spowodowane nadmiernym rozpadem krwinek czerwonych lub uszkodzeniem wątroby.

Oto jak rozwija się żółtaczka:

Rozpad czerwonych krwinek — organizm regularnie rozkłada stare czerwone krwinki i zastępuje je nowymi. W tym procesie powstaje bilirubina — żółta substancja.

Przetwarzanie bilirubiny — w normalnych warunkach wątroba przetwarza bilirubinę i łączy ją z żółcią — płynem wspomagającym trawienie. Następnie wątroba uwalnia żółć do układu pokarmowego.

Nadmierna ilość bilirubiny — żółtaczka pojawia się, gdy wątroba nie nadąża z przetwarzaniem bilirubiny lub gdy występuje problem z jej prawidłowym uwalnianiem.

Żółte zabarwienie — gdy poziom bilirubiny we krwi jest zbyt wysoki, zaczyna się ona przedostawać do tkanek wokół naczyń krwionośnych. Nadmiar bilirubiny powoduje żółte zabarwienie skóry i białek oczu, co jest głównym objawem żółtaczki.

5. Zmiany w osobowości

Encefalopatia wątrobowa to stan, w którym niewydolność wątroby prowadzi do zaburzeń świadomości. Może rozwijać się stopniowo lub pojawić się nagle, a jej objawy mogą obejmować trudności z poruszaniem się, wahania nastroju czy zmiany osobowości. W ciężkich przypadkach czasami dochodzi nawet do śpiączki.

Może wystąpić zarówno u osób z ostrą, jak i przewlekłą chorobą wątroby. Czynnikami wyzwalającymi epizody mogą być infekcje, krwawienia z przewodu pokarmowego, zaparcia, zaburzenia równowagi elektrolitowej lub niektóre leki. Główną przyczyną encefalopatii wątrobowej jest nagromadzenie amoniaku we krwi — substancji, którą zdrowa wątroba zwykle usuwa z organizmu.

Istnieje kilka objawów psychicznych, na które warto zwrócić uwagę, jeśli masz problemy z wątrobą. Możesz:

• Odczuwać dezorientację
• Łatwo zapominać o różnych rzeczach
• Odczuwać niezwykłą nerwowość lub nadmierne podekscytowanie
• Zauważyć nagłe zmiany w swojej osobowości lub zachowaniu
• Mówić lub zachowywać się w sposób, który wydaje się nieodpowiedni
• Stracić zainteresowanie rzeczami, które kiedyś sprawiały ci przyjemność
• Łatwiej się irytować lub denerwować

Jeśli chodzi o zmiany w zachowaniu, nie zawsze łatwo je u siebie zauważyć. Dlatego w przypadku przewlekłej choroby wątroby specjaliści zalecają, aby poprosić rodzinę i bliskich o obserwowanie ewentualnych zmian nastroju czy zachowania. Zachęcaj ich do szczerości, jeśli zauważą coś niepokojącego — dzięki temu będziesz mógł lepiej zadbać o swoje zdrowie.

6. Swędzące stopy

Swędzenie stóp może czasem być objawem choroby wątroby, zwłaszcza w przypadkach takich jak pierwotna marskość żółciowa (PBC) i pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych (PSC). Choroby te powodują uszkodzenia lub zablokowanie dróg żółciowych, co prowadzi do nagromadzenia żółci w organizmie. Nagromadzenie to może powodować silne swędzenie, szczególnie na dłoniach i stopach.

Jeśli swędzenie jest spowodowane problemem z wątrobą, nie pojawi się wysypka ani ślady po ukąszeniach owadów — występuje jedynie uporczywe swędzenie. Jednak ciągłe drapanie może z czasem uszkadzać skórę.

Nasilenie swędzenia często odzwierciedla stopień zaawansowania choroby wątroby. Możesz zauważyć, że swędzenie nasila się w ciepłych warunkach — na przykład podczas gorącej kąpieli, w nocy lub przy noszeniu określonych ubrań. Medycznym terminem określającym swędzenie jest „świąd”.

A oto ciekawa i poparta naukowo lektura o tym, co może stać się z twoim ciałem, jeśli przestaniesz jeść jajka. Przeczytaj więcej i poznaj szokujące fakty na temat możliwych reakcji organizmu.