9 rzeczy, które z biegiem lat bardzo się zmieniły

Kilka miesięcy temu świat obiegło podejrzane zdjęcie efektów pracy starożytnego egipskiego dentysty. Autentyczność fotografii szybko została obalona, ale wywarła ona na nas ogromne wrażenie i zainspirowała do podjęcia się misji. Postanowiliśmy sprawdzić, jak wybrane przedmioty wyglądały kilkadziesiąt, setki i tysiące lat temu.

Ekipa Jasnej Strony przygotowała dla was kilka zdjęć, które po raz kolejny udowadniają, że potrzeba jest matką wynalazku.

1. Mostek protetyczny

Wiele różnych badań i znalezisk potwierdziło, że starożytni Egipcjanie stosowali druty do uzupełnienia luk w uzębieniu. „Ząb dawcy” oraz sąsiadujące z nim zęby były nawiercane, a następnie owijano je miękkim, metalowym drutem, wypełniając pustą przestrzeń.

Dziś ta stara metoda przerodziła się w różnego rodzaju zabiegi, a jednym z nich jest zakładanie mostu protetycznego. Tym razem jednak sąsiadujące zęby odpowiednio się szlifuje, tworząc z nich rodzaj cylindrycznych filarów, na których specjalnym klejem mocuje się mostek wykonany z porcelany, cyrkonu lub innego tworzywa.

2. Soczewki kontaktowe

Za pierwowzór szkieł kontaktowych uznaje się koncepcję Leonarda da Vinci z początku XVI wieku. Marzenie przerodziło się w rzeczywistość, kiedy kilkaset lat później, w 1888 roku, okulista dr Gaston Fick stworzył pierwsze soczewki kontaktowe z dmuchanego szkła. Miały one około 18-21 milimetrów średnicy.

Szacuje się, że dziś szkła kontaktowe stosuje ponad 140 milionów osób na całym świecie. Ta liczba może się jednak wkrótce zmniejszyć ze względu na rosnącą popularność laserowej korekcji wzroku.

3. Skarpetki

Najstarsza para skarpet, która przetrwała do dziś, pochodzi z IV wieku. Ten praktyczny element garderoby był początkowo szyty ręcznie ze splątanego futra zwierząt lub ze skóry. Skarpety na zdjęciu po lewej stronie zostały zaprojektowane specjalnie do sandałów — stąd rozwidlone palce.

W 1589 roku wynaleziono maszynę dziewiarską i od tamtej pory produkcja stała się nie tylko łatwiejsza, ale też sześć razy szybsza. Do roku 1938, kiedy wytworzono nylon, do szycia skarpet wykorzystywano głównie jedwab, bawełnę i wełnę.

4. Wrotki

Wrotki po raz pierwszy zostały użyte w 1743 roku w czasie przedstawienia na scenie w Londynie. W ciągu kolejnego stulecia opatentowano wiele projektów. A w latach 80. XIX wieku zaczęto produkować je na masową skalę.

W latach 50. i 60. ubiegłego wieku wrotki były nieodzownym elementem ubioru kelnerów w restauracjach typu drive-in. I choć dziś wyglądają one zupełnie inaczej, to pierwotny zamysł się nie zmienił i cieszą się coraz większą popularnością. W ciągu ostatnich 2 lat na całym świecie odnotowano duże zapotrzebowanie na rolki i problemy z ich zakupem.

5. Toster

Ludzie spożywają pieczywo już od ponad 6000 lat, a pierwszy toster powstał około roku 1750. Było to bardzo proste urządzenie. Kromki wkładało się do żelaznej konstrukcji i opiekało nad ogniem. Pierwszy elektryczny toster pojawił się w latach 90. XIX wieku, ale grzał chleb tylko z jednej strony.

Znany nam dziś toster ze sprężynką powstał dopiero w 1919 roku. Jego twórcą był pochodzący z Minneapolis Charles P. Strite. Natchnieniem do stworzenia wynalazku stały się dla niego wiecznie przypalone tosty serwowane w pracowniczej stołówce. W 1926 roku urządzenie trafiło do restauracji. Opiekało chleb idealnie i pozwalało dostosować poziom przypieczenia do własnych upodobań.

6. Odkurzacz

Za pierwszy odkurzacz uznaje się wynalazek opatentowany w 1860 roku. Jego twórca, Daniel Hess, nazwał urządzenie „zamiatarką do dywanów”, a jego zadaniem było „niszczyć brud”. Kilka lat później wynaleziono pierwszy odkurzacz z silnikiem spalinowym.

A dziś, choć nadal dostępna jest cała gama klasycznych odkurzaczy, coraz większą popularność zyskują roboty. Te „automatyczne sprzątające dyski” przypominają frisbee i wystarczy wcisnąć jeden przycisk, by zaprzęgnąć je do pracy.

7. Wentylator

Początkowo do wachlowania się wykorzystywano liście lotosu i pawie pióra, a pierwszy zasilany elektrycznie wentylator powstał około roku 1882. Kilka lat później wyprodukowano pierwsze wiatraki z dwiema łopatkami. Urządzenia te nie były do końca bezpieczne, ponieważ nie posiadały klatki osłaniającej obracające się części.

Pomysł na wentylator bezłopatkowy zrodził się w 1981 roku. Ale to wcale nie oznacza, że urządzenie nie jest wyposażone w ten element. Łopatki ukryto w podstawie. W 2009 roku na rynku pojawił się futurystyczny model Air Multiplier projektu Jamesa Dysona.

8. Kosiarka

Pierwsze urządzenie do koszenia trawy powstało w latach 30. XIX wieku. Maszynę określano mianem kosiarki pchanej, ponieważ trzeba było ją dosłownie popychać, by działała. Dopiero po 70 latach doczekano się pierwszego urządzenia spalinowego.

Sto lat później powstał robot do koszenia trawy, którego nie trzeba ani pchać, ani prowadzić — wystarczy, że stworzy wirtualną mapę ogródka i wykona całą pracę za nas.

9. Fotelik samochodowy

Pierwszy fabrycznie wyprodukowany samochód pojawił się na początku XX wieku. Już niedługo po tym, bo w latach 30. XX wieku, zaczęto tworzyć foteliki dla dzieci, ale ich głównym celem wcale nie było bezpieczeństwo. Służyły jako siodełko podwyższające, dzięki któremu rodzice mogli widzieć swoją pociechę w czasie jazdy.

Foteliki stały się powszechnie dostępne dopiero pod koniec lat 60. ubiegłego wieku i od tamtej pory bardzo się zmieniły. Dziś są wyposażone w piankową wyściółkę, pasy bezpieczeństwa oraz mechanizm mocujący. Ponadto mają określony czas ważności, który wynosi od 6 do 10 lat.

A wy? Macie może jakiś zabytkowy przedmiot, którego używacie na co dzień? Widzieliście kiedyś stary fotelik dla dziecka? Dajcie znać w komentarzach!